Koud dak, warm dak of omgekeerd dak: wat is het?

Wat is een koud dak? 

Een koud dak is een traditionele dakopbouw waarbij de isolatielaag aan de binnenzijde van de dakconstructie wordt aangebracht, dus aan de warme kant van de woning.

Hoe werkt het?

Bij een koud dak zit de isolatie tussen het dakbeschot of tegen het plafond van de eerste verdieping. Dit betekent dat de dakconstructie zich aan de koude zijde van de isolatielaag bevindt. In de winter blijft de isolatie warm aan de binnenzijde, maar de dakconstructie erboven kan sterk afkoelen door lage buitentemperaturen. Hierdoor ontstaat een risico op condensatie wanneer warme, vochtige lucht uit de woning door de isolatielaag komt.

Om dit te voorkomen, is het essentieel om aan de warme zijde van de isolatie een dampremmende laag aan te brengen. Deze laag voorkomt dat de vochtige lucht in de constructie komt. Het is heel belangrijk dat de dampremmende laag goed wordt geplaatst. Elke opening kan namelijk vochtproblemen veroorzaken.Eerst wordt de isolatie aangebracht, en daarna wordt de dampremmende folie geplaatst. Om de kieren en naden goed af te sluiten.

Hoe bouw je een dampremmende laag correct op?

1. Kies de juiste dampremmer Gebruik een hoogwaardige dampremmende folie of dampdichte plaat die geschikt is voor jouw toepassing (bijvoorbeeld PE-folie, aluminiumfolie, of speciale klimaatfolies).
2. Breng de folie aan aan de warme zijde Dit is altijd de binnenkant van de constructie, vóór de isolatie bekeken van binnenuit. Bevestig de folie strak tegen de constructie, bijvoorbeeld met nieten of speciale lijm.
3. Zorg voor een luchtdichte afwerking Aansluitingen tussen banen folie moeten overlappen en worden afgeplakt met dampdichte tape. Ook hoeken, naden en doorvoeren (bijvoorbeeld leidingen of stopcontacten) moeten zorgvuldig worden afgeplakt.
4. Plaats een binnenafwerking Denk aan een voorzetwand, gipsplaat of ander binnenmateriaal over de dampremmer heen. Dit beschermt de laag en zorgt voor een nette afwerking.
5. Controleer op lekken Zelfs een klein gaatje of scheurtje kan vochtproblemen veroorzaken. Controleer de dampremmende laag daarom altijd zorgvuldig vóór je de wand afwerkt.

Omdat de isolatie aan de binnenkant zit, heeft de koude temperatuur invloed op de dakconstructie, wat op lange termijn de levensduur van het dak kan verkorten.

Welk isolatiemateriaal is geschikt voor een warm dak?

• Glaswol of steenwol: vanwege de goede thermische en akoestische eigenschappen. Het is makkelijk te verwerken tussen het dakbeschot
• PIR-platen: heeft een hoge isolatiewaarde.

Voordelen:

• Lagere kosten: omdat de isolatie aan de binnenzijde wordt aangebracht, zijn de arbeids- en materiaalkosten lager.
• Snelle uitvoering: geschikt voor situaties waarin snelle uitvoering gewenst is (zonder de dakbedekking te verwijderen).
• Minimale externe aanpassing: het aanzicht van het dak blijft hetzelfde.

Nadelen:

• Hoger risico op vochtproblemen: bij slechte dampremming kan vocht in de dakconstructie condenseren.
• Minder energie-efficiënt: doordat de dakconstructie zelf koud blijft kan er warmteverlies optreden. 
• Minder geschikt voor zolders met een hoge vochtproductie, zoals badkamers of keukens. 

Wat is een warm dak?

Een warm dak is een efficiënte dakopbouw, waarbij de isolatie aan de buitenzijde van de dakconstructie wordt aangebracht, direct onder de dakbedekking. Dit is voor zowel platte als hellende daken mogelijk. 

Hoe werkt het?

Bij een warm dak wordt de isolatielaag boven op de dragende dakconstructie geplaatst. Daar bovenop komt een waterkerende dakbedekking, zoals bitumen, EPDM of dakpannen.

Doordat de hele dakconstructie onder de isolatie zit, blijft deze altijd op temperatuur en wordt deze niet blootgesteld aan de grote temperatuurverschillen tussen binnen en buiten. Hierdoor is de kans op condensatie kleiner en blijft het dak langer in goede conditie. 

Dampremmende laag

Een warm dak vereist een dampremmende laag aan de binnenzijde van het dak, net onder de constructie. Deze laag voorkomt dat er vochtige lucht de constructie binnendringt. Omdat het isolatiemateriaal bovenop de dakconstructie ligt, moet deze drukvast zijn en bestand zijn tegen weersinvloeden in de periode dat de dakbedekking nog niet is aangebracht. 

Welk isolatiemateriaal is geschikt voor een koud dak?

• PIR: hoge isolatiewaarde, drukvast, relatief dunne platen mogelijk. Dit gebruiken ze met nieuwbouwprojecten en dakrenovatie als de buitenzijde bereikbaar is..
• EPS: betaalbaar en makkelijk te verwerken.Dit wordt gebruikt bij dakrenovatie met buitenzijde bereikbaar

Voordelen:

• Hoog rendement door minimaal warmteverlies
• Vochtproblemen zijn vrijwel uitgesloten
• De dakconstructie blijft beschermt

Nadelen:

• Hogere kosten
• Verhoogde dakopbouw kan bouwtechnische aanpassingen vereisen
• Er moeten zowel binnen als buiten aanpassingen gedaan worden

Wat is een omgekeerd dak?

Een omgekeerd dak is een speciale dakopbouw die bij platte daken wordt gebruikt. De isolatielaag ligt boven op de waterdichte dakbedekking in plaats van eronder. 

Hoe werkt het?

Bij een omgekeerd dak ligt de waterdichte laag direct op de dakconstructie, net als bij een warm dak. Alleen pas daar bovenop wordt de isolatie geplaatst. De isolatie beschermt de waterdichte laag tegen UV-straling, temperatuurswisselingen en beschadigingen. Er wordt gebruikgemaakt van XPS, omdat dit materiaal drukvast is en geen water opneemt. Bovenop de isolatie komt grind, tegels of groenvoorziening.

Wat is geschikt isolatiemateriaal hiervoor?

• XPS: drukvast en waterafstotend.XPS wordt gebruikt bij dakrenovatie wanneer de buitenzijde bereikbaar is en als er een dakterras gemaakt wordt.

Voordelen:

• Dakbedekking blijft goed beschermd tegen UV en temperatuurverschillen.
•  Geschikt voor beloopbare of multifunctionele daken
• Duurzaam en onderhoudsvriendelijk

Nadelen:

• Alleen geschikt voor platte daken
• Waterafvoer moet zeer goed geregeld zijn
• Zwaardere opbouw

Welke dakopbouw en isolatiemateriaal kies je?