Wie gaat verbouwen en isoleren, krijgt te maken met isolatiewaarden. De isolatiewaarde van een materiaal geeft aan hoe goed het materiaal isoleert. De isolatiewaarde van een woning geeft aan hoe goed het huis als geheel is geïsoleerd. Isolatiewaarde is dus een breed begrip en wordt vaak uitgedrukt in verschillende waarden, zoals de Rc- en Rd-waarde. In dit artikel leggen we uit wat deze waarden betekenen en aan welke isolatiewaarde je dak, vloer en andere constructies moeten voldoen om bijvoorbeeld in aanmerking te komen voor subsidie.
" De isolatiewaarde van een materiaal geeft aan hoe goed het materiaal in staat is om warmte vast te houden of tegen te houden. De isolatiewaarde van een woning geeft aan hoe goed het hele huis is geïsoleerd, oftewel hoe goed warmte binnen blijft en kou buiten wordt gehouden. "
De Rd-waarde (of R waarde) geeft aan hoe goed een isolatiemateriaal warmte tegenhoudt. Hoe hoger de Rd-waarde van een materiaal, hoe beter het isolerende vermogen en dus een beter geïsoleerde woning. Dit betekent dat isolatiematerialen met een hoge Rd-waarde zorgen voor een koel huis in de zomer en een warm huis in de winter.
De Rd-waarde staat vaak op de verpakking van het isolatiemateriaal, maar je kunt deze ook zelf berekenen. Deel de lambda-waarde (λ) van het materiaal door de dikte van het isolatiemateriaal. Bijvoorbeeld een steenwolplaat van 50 millimeter dik met een lambda-waarde van 0,037 heeft een Rd-waarde van 1,35 (=0,05 meter / 0,037).
Meer informatie over Rd-waarde lees je hier.
De Rc-waarde geeft het isolerende vermogen van een complete constructie aan, zoals je vloer, dak of spouwmuur. De Rc-waarde van bijvoorbeeld je dak wordt hoger als je meerdere lagen glaswol aanbrengt, maar de Rd-waarde van het materiaal blijft dan hetzelfde.
Hoe hoger de Rc-waarde, hoe beter de isolatie. Als jij je huidige woning gaat renoveren, moet je een minimale Rc-waarde van 3,5 m²K/W halen om aan de eisen van het bouwbesluit te voldoen. Bij nieuwbouw en renovatie zijn de eisen anders en per toepassing verschillend. Er zijn aparte eisen voor verschillende constructies in je woning, zoals het dak, de vloer en de gevel. Hieronder lees je welke isolatiewaarde deze constructies moeten hebben.
Meer informatie over Rc-waarde lees je hier.
Op de verpakking van isolatiemateriaal vind je niet alleen de Rd-waarde, maar ook de lambda-waarde (λ). Deze waarde geeft aan hoe goed het isolatiemateriaal warmte geleidt en hoeveel warmte er verloren gaat. Hoe lager de lambda-waarde, hoe beter het materiaal warmte vasthoudt. Een lage lambda-waarde betekent dat er weinig warmte verloren gaat en dat het materiaal de warmte goed vasthoudt. Dit wil zeggen: hoe lager het getal, hoe beter de isolatie is.
De lambda-waarde wordt uitgedrukt in W/mK, wat staat voor warmteverlies in Watt per meter Kelvin. Deze waarde staat altijd op de verpakking en wordt gebruikt om de Rd- en Rc-waardes te berekenen.
Meer informatie over lambda-waarde lees je hier.
Je kunt je woning op verschillende manieren isoleren, bijvoorbeeld door het dak, de vloer en de muren van isolatiemateriaal te voorzien, of door dubbel glas of reflecterende folie achter de verwarming te plaatsen. Al deze maatregelen verhogen de isolatiewaarde van je woning en helpen bij het behouden van een constante temperatuur in huis.
De totale isolatiewaarde van je woning wordt uitgedrukt in de K-waarde. Hoe lager de K-waarde, hoe beter je huis is geïsoleerd. De K-waarde geeft dus een indicatie van hoe goed je vloer, muren en dak zijn geïsoleerd. Als je een nieuw huis op het oog hebt, kun je de K-waarde laten berekenen door een professional. Je kunt deze waarde ook terugvinden op het energielabel van de woning.
Meer over k-waarde lees je hier.
Als je gaat renoveren, moet de gehele dakopbouw een Rc-waarde van minimaal 1,3 m2K/W behalen. De eisen voor het dak van een nieuwbouwwoning zijn nog strenger, namelijk een Rc-waarde van minimaal 6,3 m2K/W. Als je subsidie wilt aanvragen, moet de dakisolatie een Rd-waarde van minimaal 3,5 m2K/W halen. Deze eisen gelden voor zowel platte als schuine daken.
Een plat dak vereist ander isolatiemateriaal dan een schuin dak. Wil je het dak aan de binnenzijde isoleren, dan zijn de volgende materialen hiervoor het meest geschikt:
Als je het plat dak vanaf de buitenzijde isoleert, kun je kiezen voor een warm of omgekeerd dak. Een warm dak betekent dat je isolatiemateriaal onder de dakbedekking plaatst, bovenop de dakconstructie. De materialen die hiervoor geschikt zijn, zijn:
Deze tabel geeft aan welke Rd-waarde en Rc-waarde er nodig zijn bij een bepaalde situatie.
Situatie | Rd-waarde | Rc-waarde isolatie | Subsidie |
Nieuwbouw | Rd ≥ 5,5 – 6,0 | Rc ≥ 6,0 | Nee |
Passiefhuis nieuwbouw | Rd ≥ 7,0 – 9,0 | Rc ≥ 8,0 – 10,0 | Nee |
Renovatie / na-isolatie | Rd ≥ 3,5 | - | Ja |
Bij nieuwbouwwoningen wordt meestal het dak geïsoleerd, maar in compacte woningen of bergingen kan zoldervloerisolatie ook worden toegepast.
Toepassing | Rd-waarde | Rc-waarde | Subsidie |
Renovatie vlieringvloer | ≥ 3,5 m²·K/W | 3,5 – 4,0 | Ja |
Nieuwbouw zoldervloer | ≥ 3,5 – 4,0 m²·K/W | 3,7 (indien verwarmd) | Nee |
Dak | Rd ≥ 3,5 – 6,0 m²·K/W | Rc ≥ 6,0 (nieuwbouw) | Bij renovatie |
Volgens de eisen van het bouwbesluit moet de gevel van een nieuwbouwwoning een minimale Rc-waarde van 4,7 m2K/W halen. De gevel van een gerenoveerde woning moet aan een Rc-waarde van minimaal 1,3 m2K/W voldoen. Als je subsidie op jouw gevelisolatie wilt aanvragen, dient deze een Rd-waarde van minimaal 3,5 m2K/W te hebben. Gevelisolatie heeft betrekking op de buitenmuur. De volgende isolatiematerialen zijn hiervoor geschikt:
De minimale Rc-waarde die vereist is, hangt af van de situatie. Voor nieuwbouwwoningen moet de Rc-waarde voldoen aan een minimale Rc-waarde van 4,7 m²·K/W. Bij het na-isoleren van bestaande spouwmuren gelden er geen wettelijke Rc-eisen, maar wel richtlijnen. Wil je in aanmerking komen voor subsidie, dan moet je minimaal een Rc-waarde van 1,1m²·K/W behalen na isolatie van de spouwmuur. De advieswaarde van Milieu Centraal is 1,3 m²·K/W bij spouwmuurisolatie om echt een merkbaar verschil te krijgen.
Toepassing | Rd-waarde | Rc-waarde | Subsidie |
Nieuwbouw | ≥ 4,3 – 4,5 | ≥ 4,7 m²·K/W | Nee |
Renovatie spouw | ≥ 1,1 m²·K/W | 1,1 m²·K/W | In sommige gevallen* |
Renovatie buitengevel | ≥ 3,5 m²·K/W | 4,5 m²·K/W | In sommige gevallen * |
*Niet alle manieren van isoleren wordt erkend voor subsidie
De vloer van een nieuwbouwwoning moet volgens het bouwbesluit een minimale Rc-waarde van 3,7 m2K/W hebben. Als je gaat renoveren, dien je vloerisolatie een Rc-waarde van 2,5 m2K/W te behalen. Als je in aanmerking wilt komen voor subsidie, moet je vloerisolatie daarnaast een Rd-waarde van minimaal 3,5 m2K/W hebben. Deze eisen gelden ook voor vloerisolatie vanuit de kruipruimte. De volgende isolatiematerialen kun je gebruiken voor het leggen van vloerisolatie:
Bij nieuwbouw maakt bodemisolatie vaak deel uit van de vloeropbouw van de begane grond. Hiervoor geldt een verplichte isolatiewaarde van Rc 3,7 m²·K/W. Bij bestaande woningen wordt bodemisolatie toegepast op de bodem van de kruipruimte, om kou en vocht tegen te gaan. Voor subsidie moet je minimaal voldoen aan en Rd-waarde van 1,1 m²·K/W.
Toepassing | Rd-waarde | Rc-waarde | Subsidie |
Nieuwbouw | ≥ 3,3 – 3,5 m²·K/W | ≥ 3,7 m²·K/W (verplicht) | Nee |
Renovatie | ≥ 1,1 m²·K/W (voor subsidie) | Rc meestal niet toepasbaar | Ja |
Lees hier meer over subsidie op isolatie
Je ziet dat bij nieuwbouw de Rc-waardes veel hoger liggen dan de minimale waarden waar je subsidie voor krijgt. Waarom is er zo’n groot verschil? Nieuwbouw moet voldoen aan strengere energienormen. Bij nieuwbouw moet het hele huis geïsoleerd worden. Het doel is zo min mogelijk energieverlies over alle onderdelen. Daarnaast wil de overheid dat renovatie aangespoord wordt door middel van subsidies zodat de oudere huizen gaan verduurzamen.
Het rendement van extra isolatie neemt af naarmate je al goed geïsoleerd hebt. Het is slim om te zorgen dat alle onderdelen van je woning minimaal gelijkwaardig geïsoleerd zijn. Een goed geïsoleerd dak met een slecht geïsoleerde vloer of ramen levert minder winst op. Ook speelt ventilatie en luchtdichtheid mee. Zonder goede luchtdichtheid kan veel isolatie minder effect hebben.
Bent u van plan om uw zolder- of vlieringvloer te isoleren? Dan is de kans groot...
Meer lezen
Duurzaamheid wordt steeds belangrijker en daarom is er ook steeds meer aandacht ...
Meer lezen
Wist je dat er verschillende kwaliteitsniveaus voor isolatie- en plaatmaterialen...
Meer lezen
"Jan de Isolatieman, streeft ernaar u zo goed mogelijk van dienst te zijn. Aangezien elke klus uniek is, raden wij u aan altijd contact op te nemen met een professional. Bekijk hier onze voorwaarden."